അപകടകാരിയായ പ്ലാസ്റ്റിക്

സമ്പന്നമായ ജൈവവൈവിധ്യവും നീണ്ട കടല്‍ത്തീരവുമുള്ള കേരളത്തിലെ പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗത്തിന്റെയും മലിനീകരണത്തിന്റെയും പ്രശ്‌നം നാള്‍ക്കുനാള്‍ വര്‍ദ്ധിച്ച് വരുകയാണ്. പലവിധ ഉപയോഗവും വില വളരെ കുറവുമായതിനാല്‍ പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗം നിത്യജീവിതത്തില്‍ ഒഴിവാക്കാനാവില്ല. പക്ഷേ ബോധപൂര്‍വം നമ്മുക്ക് ഒന്ന് ശ്രമിച്ചാല്‍ പ്ലാസ്റ്റിക്കിന്റെ ദൂഷ്യഫലങ്ങളെ തടയാന്‍ കഴിയും.

പ്ലാസ്റ്റിക് ശരിയായി സംസ്‌കരിക്കാത്തപ്പോള്‍ പരിസ്ഥിതിക്കും മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിനും ഗുരുതരമായ ഭീഷണിയാണ്. പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ ജലപാതകളിലും സമുദ്രങ്ങളിലും കുമിഞ്ഞുകൂടുകയും വന്യജീവികളെയും സമുദ്രജീവികളെയും നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ തീരത്തിന്റെ സൗന്ദര്യത്തെ മാത്രമല്ല, തീരദേശ സമൂഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതിക സന്തുലിതാവസ്ഥയെയും ജൈവ വൈവിധ്യത്തെയും ഉപജീവനത്തെയും ബാധിക്കുന്നു.

പരിസ്ഥിതി സംഘടനയായ തണല്‍ നടത്തിയ പഠനമനുസരിച്ച്, ഏകദേശം 1,057 ടണ്‍ ഭാരമുള്ള 17 കോടിയോളം പ്ലാസ്റ്റിക് കഷണങ്ങള്‍ കേരള തീരത്ത് കിടക്കുന്നുണ്ട്. 2019ല്‍ അഞ്ച് മാസത്തിനിടെ കേരളത്തിലെ ഒമ്പത് ജില്ലകളിലെ 59 സ്ഥലങ്ങളില്‍ നിന്നാണ് പഠനം നടത്തിയത്. വടക്കന്‍ ജില്ലകളിലാണ് ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ മാലിന്യമുള്ളതെന്ന് പഠനം കണ്ടെത്തി, ഒരു ചതുരശ്ര മീറ്ററിന് 2.86 കഷണങ്ങള്‍ എന്ന പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യ സൂചികയുണ്ട്.

പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യത്തിന്റെ വലിയൊരു ഭാഗം ക്യാരി ബാഗുകള്‍ (85.54 ലക്ഷം കഷണങ്ങള്‍), പ്ലാസ്റ്റിക് കട്ട്‌ലറി (49.60 ലക്ഷം കഷണങ്ങള്‍), കൂടാതെ ഒറ്റത്തവണ മാത്രം ഉപയോഗിക്കാവുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക്കുകള്‍ അടങ്ങിയതാണെന്നും പഠനം വെളിപ്പെടുത്തി. സിഗരറ്റിന്റയും, മിഠായികളുടെയും പൊതികള്‍ (46.81 ലക്ഷം കഷണങ്ങള്‍). ഈ ഇനത്തില്‍പ്പെട്ട പ്ലാസ്റ്റിക്കുകള്‍ പലപ്പോഴും ഒരു ഉപയോഗത്തിന് ശേഷം, ശരിയായി വേര്‍തിരിച്ചില്ലെങ്കില്‍ റീസൈക്കിള്‍ ചെയ്യാതെ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ, പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യത്തിന്റെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങള്‍ പായ്‌ക്ക് ചെയ്ത ഭക്ഷണവും പാനീയങ്ങളും (25%), മത്സ്യബന്ധന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ (17%), സിഗരറ്റിന്റയും, മിഠായികളുടെയും ഉല്‍പന്നങ്ങള്‍ (4%), വ്യക്തിഗത പരിചരണം/ഹോംകെയര്‍ (3%) എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണെന്ന് പഠനം കണ്ടെത്തി.

സെന്‍ട്രല്‍ മറൈന്‍ ഫിഷറീസ് റിസര്‍ച്ച് ഇന്‍സ്റ്റിറ്റിയൂട്ടിലെ ഗവേഷകര്‍ നടത്തിയ മറ്റൊരു പഠനത്തില്‍, കേരള തീരത്ത് 40 മീറ്ററിനപ്പുറം സമുദ്രത്തില്‍ പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങളുടെ ദാരുണമായ തെളിവുകള്‍ കണ്ടെത്തി. കടല്‍ത്തീരത്തെ 10 സ്ഥലങ്ങളില്‍ നിന്ന് സാമ്പിളുകള്‍ ശേഖരിച്ച പഠനത്തില്‍, മൊത്തം കടല്‍ മാലിന്യത്തിന്റെ 62% പ്ലാസ്റ്റിക് അവശിഷ്ടങ്ങളാണെന്ന് കണ്ടെത്തി. മത്സ്യബന്ധന വലകള്‍, കയറുകള്‍, ബാഗുകള്‍, കുപ്പികള്‍, കപ്പുകള്‍, പ്ലേറ്റുകള്‍, തവികള്‍, ഫോര്‍ക്കുകള്‍, സ്ട്രോകള്‍, എന്നിവയാണ് കണ്ടെത്തിയ പ്ലാസ്റ്റിക് സാധനങ്ങള്‍. ഈ പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ മത്സ്യം, കടലാമകള്‍, ഡോള്‍ഫിനുകള്‍, തിമിംഗലങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയ സമുദ്ര ജീവജാലങ്ങള്‍ക്ക് ഗുരുതരമായ ഭീഷണി ഉയര്‍ത്തുമെന്ന് പഠനം മുന്നറിയിപ്പ് നല്‍കിയിട്ടുണ്ട്.

വിഷാംശം ഉള്ളതിനാല്‍ മൈക്രോപ്ലാസ്റ്റിക്സ് എല്ലാ ജീവജാലങ്ങള്‍ക്കും അപകടകരവും ഒരു ആഗോള പ്രശ്‌നവുമാണ്. ശരീരത്തിന്റെ വളര്‍ച്ചയ്‌ക്ക് ആവശ്യമായ പ്രോട്ടീന്‍ മനുഷ്യര്‍ക്ക് നല്‍കുന്ന ഒരു പ്രധാന ഭക്ഷണമാണ് മത്സ്യം. മൈക്രോപ്ലാസ്റ്റിക്സ് ഉള്ളിലുള്ള മത്സ്യം ഭക്ഷണമാകുന്നത് പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ ആവശ്യമുള്ള ഒരു വലിയ അപകടമാണ്. ദക്ഷിണേന്ത്യന്‍ നദികളില്‍ നടത്തിയ പഠനത്തില്‍ തമിഴ്നാട്ടിലെ കൊല്ലിടം, വെള്ളാര്‍ നദികളില്‍ നിന്നുള്ള അഞ്ച് ഇനം മത്സ്യങ്ങളുടെ ദഹനനാളത്തില്‍ മൈക്രോപ്ലാസ്റ്റിക്സ് സാന്നിധ്യം കണ്ടെത്തി. കൂടാതെ, ശാസ്ത്രജ്ഞര്‍ ആദ്യമായി മനുഷ്യന്റെ മുലപ്പാലില്‍ മൈക്രോപ്ലാസ്റ്റിക് കണ്ടെത്തിയത് നവജാതശിശുക്കളുടെ ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഗവേഷകര്‍ക്കിടയില്‍ ആശങ്ക ഉയര്‍ത്തുന്നു.

കേരളത്തിലെ പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗവും മലിനീകരണവും അടിയന്തിര ശ്രദ്ധയും നടപടിയും ആവശ്യമുള്ള ഗുരുതരമായ പ്രശ്‌നമാണെന്ന് ഈ സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നു. പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണം ഒരു ആഗോള വെല്ലുവിളിയാണ്, അതിന് എല്ലാ ആളുകളില്‍ നിന്നും കൂട്ടായ പ്രവര്‍ത്തനം ആവശ്യമാണ്: കേരളത്തില്‍, പരിസ്ഥിതി, വനം, കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാന മന്ത്രാലയം വിജ്ഞാപനം ചെയ്ത പ്ലാസ്റ്റിക് വേസ്റ്റ് മാനേജ്മെന്റ് റൂള്‍സ് 2016 പോലുള്ള പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ചില നിയമങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും നമുക്കുണ്ട്. 50 മൈക്രോണില്‍ താഴെ കട്ടിയുള്ള പ്ലാസ്റ്റിക് ബാഗുകളും ഷീറ്റുകളും, പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ തുറസ്സായ സ്ഥലത്ത് കത്തിക്കുന്നത് എന്നിവ ഈ നിയമങ്ങള്‍ നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

അഖില ഭാരതീയ തലത്തില്‍ പര്യാവരണ്‍ എന്ന പേരിലും, കേരളത്തില്‍ പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണ സമിതി എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്ന കൂട്ടായ്മ. പോളിത്തീന്‍ അഥവാ പ്ലാസ്റ്റിക് എങ്ങിനെ നിയന്ത്രിയ്‌ക്കാം എന്നതിനെ കുറിച്ചും പറയുന്നുണ്ട്. പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തില്‍, വൃക്ഷ സംരക്ഷണം, ജലസംരക്ഷണം, ഊര്‍ജ്ജ സംരക്ഷണം, അടുക്കളതോട്ടം, ജൈവവള നിര്‍മ്മാണം, പക്ഷിമൃഗാദികള്‍ക്ക് ഭക്ഷണം ജലം കൊടുക്കല്‍, ഒപ്പം തന്നെ പ്ലാസ്റ്റിക്ക് നിയന്ത്രണം എന്നിവയാണ് അവര്‍ നടപ്പിലാക്കുന്ന ഹരിത ഗ്രഹമെന്ന ആശയം.

പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ കുറയ്‌ക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു മാര്‍ഗ്ഗം നൂതനമായ രീതിയില്‍ പുനരുപയോഗിക്കുകയോ പുനര്‍നിര്‍മ്മിക്കുകയോ ചെയ്യുക എന്നതാണ്. പുനര്‍നിര്‍മ്മിക്കാനാവാത്ത പ്ലാസ്റ്റിക്കിന്റെ പുനരുപയോഗത്തിന്റെ ഒരു ഉദാഹരണം പാഴ് പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗിച്ച് ഇക്കോ-ബ്രിക്ക് നിര്‍മ്മിക്കുക എന്നതാണ്. റാപ്പറുകള്‍, പാക്കറ്റുകള്‍, ബാഗുകള്‍ തുടങ്ങിയ പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ ചെറുതാക്കി ഒതുക്കി നിറച്ച പ്ലാസ്റ്റിക് കുപ്പിയാണ് ഇക്കോ-ബ്രിക്ക്. ഈ ഇക്കോ-ബ്രിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് നമുക്ക് വീടിന് ഉപയോഗപ്രദമായ ഫര്‍ണിച്ചറുകളും മതിലുകളും ഉണ്ടാക്കാം. ഇതുവഴി, പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ കടലിലേക്കോ സമുദ്രങ്ങളിലേക്കോ എത്തുന്നത് തടയാനും, മോടിയുള്ളതും ചെലവ് കുറഞ്ഞതുമായ ഇരിപ്പിടങ്ങളും മറ്റ് നിത്യോപയോഗ സാധനങ്ങളും ഉണ്ടാക്കാനും കഴിയും. ഇങ്ങനെ ഇക്കോ-ബ്രിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സാധനങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കാന്‍ യൂടൂബില്‍ ധാരാളം വിഡിയോകള്‍ ലഭ്യമാണ്.

എന്നിരുന്നാലും, പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങളുടെ പ്രശ്‌നത്തിന് ഇക്കോ-ബ്രിക്ക് മാത്രമല്ല പരിഹാരം. പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യം സുരക്ഷിതമായി കൈകാര്യം ചെയ്യാനും സംസ്‌കരിക്കാനും കേരളത്തിലെ വീട്ടുകാര്‍ക്ക് ചെയ്യാവുന്ന മറ്റു മാര്‍ഗങ്ങളുണ്ട്. അവയില്‍ ചിലത് താഴെ പറയാം. പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ വീട്ടില്‍ തന്നെ വേര്‍തിരിച്ച് അംഗീകൃതമായി ശേഖരിക്കുന്നവര്‍ക്ക് കൈമാറുക.

ഒറ്റത്തവണ മാത്രം ഉപയോഗിക്കാവുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക്കുകള്‍ ഒഴിവാക്കുക, തുണി സഞ്ചികള്‍, മുളകൊണ്ടുള്ള കട്ട്‌ലറികള്‍, പേപ്പര്‍ കപ്പുകള്‍ എന്നിവ പോലെയുള്ള പുനരുപയോഗിക്കാവുന്നതോ എളുപ്പം ജൈവീകമായി വിഘടിപ്പിക്കാവുന്ന ബദലുകളോ തിരഞ്ഞെടുക്കാം. പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണത്തിന്റെ ദൂഷ്യഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ജനങ്ങളെ ബോധവത്കരിക്കുന്നതിനും പൊതുസ്ഥലങ്ങളില്‍ നിന്ന് പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനുമായി തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളോ എന്‍ജിഒകളോ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന ബോധവല്‍ക്കരണ കാമ്പെയ്നുകളിലും ശുചീകരണ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളിലും പങ്കെടുക്കാം.

50 മൈക്രോണില്‍ താഴെയുള്ള പ്ലാസ്റ്റിക് ബാഗുകളുടെ ഉപയോഗം നിരോധിക്കുകയും സിഗരറ്റ്, മിഠായി പൊതികള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് പ്ലാസ്റ്റിക് സാഷേകളുടെ ഉപയോഗം നിരോധിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക് വേസ്റ്റ് മാനേജ്‌മെന്റ് റൂള്‍സ് 2016 പോലെയുള്ള പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണം തടയുന്നതിനുള്ള സര്‍ക്കാര്‍ സംരംഭങ്ങളെയും നിയന്ത്രണങ്ങളെയും പിന്തുണയ്‌ക്കുകയും അവയോട് സഹകരിക്കുകയും ചെയ്യാം.

സംസ്ഥാനത്ത് പരിസ്ഥിതി നിയമങ്ങളും മാനദണ്ഡങ്ങളും നടപ്പിലാക്കുന്നതിന് ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള കേരള സംസ്ഥാന മലിനീകരണ നിയന്ത്രണ ബോര്‍ഡിന് പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ തുറസ്സായ സ്ഥലത്ത് കത്തിക്കുന്നതോ അനധികൃതമായി തള്ളുന്നതോ ആയ സംഭവങ്ങള്‍ പോലീസ് വഴി റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യാം.

ഈ രീതികള്‍ പിന്തുടരുന്നതിലൂടെ, കേരളത്തിലെ കുടുംബങ്ങള്‍ക്ക് പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിന്റെ ഭാഗമാവാനും അവരുടെ പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗം കുറയ്‌ക്കാനും കഴിയും. പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണം ഒരു ആഗോള വെല്ലുവിളിയാണ്, അതിന് എല്ലാവരില്‍ നിന്നും കൂട്ടായ പ്രവര്‍ത്തനവും ഉത്തരവാദിത്തവും ആവശ്യമാണ്.

പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ റീസൈക്കിള്‍ ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മറ്റൊരു ഉദാഹരണം അത് ഇന്ധനമോ വൈദ്യുതിയോ ആയി മാറ്റുക എന്നതാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, ക്ലീന്‍ കേരള ലിമിറ്റഡ് എന്ന കമ്പനി കൊച്ചിയില്‍ പ്രതിദിനം 15 ടണ്‍ പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യം സംസ്‌കരിച്ച് 6 കിലോ ലിറ്റര്‍ ഇന്ധനം ഉത്പാദിപ്പിക്കാന്‍ കഴിയുന്ന ഒരു പ്ലാന്റ് സ്ഥാപിച്ചു. ഇന്ധനം വ്യാവസായിക ആവശ്യങ്ങള്‍ക്ക് ഉപയോഗിക്കാം. അല്ലെങ്കില്‍ ഡീസലുമായി കലര്‍ത്താം. അതുപോലെ പ്രതിദിനം 300 ടണ്‍ മുനിസിപ്പല്‍ ഖരമാലിന്യം 10 മെഗാവാട്ട് വൈദ്യുതിയാക്കി മാറ്റാന്‍ കഴിയുന്ന പ്ലാന്റ് കൊച്ചിയില്‍ സ്ഥാപിക്കാന്‍ ജിജെ ഇക്കോ പവര്‍ പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് എന്ന മറ്റൊരു കമ്പനി നിര്‍ദ്ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്.

നൂതന സാങ്കേതികവിദ്യകളും രീതികളും അവലംബിച്ചാല്‍ പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങളെ മൂല്യവത്തായ വിഭവങ്ങളാക്കി മാറ്റാന്‍ കഴിയുമെന്ന് മുകളില്‍ പറഞ്ഞ ഉദാഹരണങ്ങള്‍ കാണിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പ്രശ്‌നം പൂര്‍ണ്ണമായും പരിഹരിക്കാന്‍ ഈ പരിഹാരങ്ങള്‍ പര്യാപ്തമല്ല. പ്ലാസ്റ്റിക് ഉല്‍പന്നങ്ങളുടെ ഉപയോഗം കുറയ്‌ക്കുകയും സാധ്യമാകുന്നിടത്തെല്ലാം പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദമായ ബദലുകളിലേക്ക് മാറുകയും വേണം.

അതിനാല്‍, പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണത്തിന്റെ ദൂഷ്യഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് പൊതുജനങ്ങളില്‍ അവബോധവും അറിവും ഉണ്ടാക്കുകയും വേണം. പുനരുപയോഗ ശീലം ഉണ്ടാക്കാന്‍ ആളുകളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഉപയോഗം കുറയ്‌ക്കുക, പുനരുപയോഗിക്കുക, പുനര്‍നിര്‍മ്മിക്കുക. പ്ലാസ്റ്റിക്കിനുപകരം കടലാസ്, തുണി, ചണം, മുള തുടങ്ങിയ ജൈവമായതും എളുപ്പം വിഘടിപ്പിക്കാവുന്നതുമായ വസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കണം.

പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യ സംസ്‌കരണത്തിനും ശുചീകരണ കാമ്പെയ്നുകള്‍ക്കുമായി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന തദ്ദേശ സ്ഥാപനങ്ങള്‍, എന്‍ജിഒകള്‍, കമ്മ്യൂണിറ്റി ഗ്രൂപ്പുകള്‍ എന്നിവയുടെ സംരംഭങ്ങളെ നമ്മള്‍ പിന്തുണയ്‌ക്കണം. പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണത്തില്‍ നിന്ന് പരിസ്ഥിതിയെ സംരക്ഷിക്കാന്‍ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമായ കേരള സംസ്ഥാന മലിനീകരണ നിയന്ത്രണ ബോര്‍ഡിന്റെ ശ്രമങ്ങളുമായി സഹകരിക്കാവുന്നതുമാണ്.

ഈ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങളിലൂടെ, കേരളത്തിലെ പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗവും മലിനീകരണവും കുറയ്‌ക്കാം. പ്ലാസ്റ്റിക്കിന്റെ അപകടങ്ങള്‍ ഇല്ലാതാക്കാന്‍ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ശ്രമങ്ങളെ പിന്തുണയ്‌ക്കുകയും സഹകരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ഒരുമിച്ച് പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നതിലൂടെ, നമുക്ക് സുസ്ഥിരമായ പരിഹാരങ്ങള്‍ വികസിപ്പിക്കാനും പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള്‍ കുറയ്‌ക്കാനും ഭാവി തലമുറകള്‍ക്ക് വേണ്ടി ആരോഗ്യകരവും വൃത്തിയുള്ളതുമായ ഒരു അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കാനും കഴിയും.