മേജർ ധ്യാൻചന്ദ് അഥവാ ഇന്ത്യൻ ഹോക്കിയുടെ സുവർണ യുഗം

1936 ബർലിൻ ഒളിമ്പിക്സ് ഹോക്കി ഫൈനൽ. ജർമനിയും ഇന്ത്യയും ഏറ്റുമുട്ടുന്ന മത്സരം നേരിട്ടുകാണാൻ സാക്ഷാൽ ഹിറ്റ്ലറുമുണ്ട് ഗാലറിയിൽ.

മാർച്ച് പാസ്റ്റിൽ തന്നെ സല്യൂട്ട് ചെയ്യാതിരുന്ന ഇന്ത്യൻ ടീമിനെ ജർമൻ ടീം പരാജയപെടുത്തുന്നതു കാണാൻ വന്ന ഫ്യൂററിന് പക്ഷേ നിരാശനാകേണ്ടി വന്നു. ഒരുഗോളിന് പിന്നിട്ടു നിന്ന ഇന്ത്യ പിന്നീട് എട്ടു ഗോളുകൾ എതിരാളിയുടെ വലയിലെത്തിച്ചു. അതിൽ ആറും ഉതിർന്നത് ഭാരതത്തിന്റെ ഹോക്കി ഇതിഹാസം ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻ ചന്ദിന്റെ സ്റ്റിക്കിൽ നിന്നും.

കളികഴിഞ്ഞതും ഹിറ്റ്ലർ നേരിട്ട് ഗ്രൗണ്ടിൽ എത്തി സ്റ്റിക്ക് കൊണ്ട് ഇന്ദ്രജാലം കാണിച്ച ഇന്ത്യൻ ടീമിന്റെ ക്യാപ്റ്റനെ പരിചയപെട്ടു. ധ്യാൻ ചന്ദിന്റെ സ്റ്റിക് പരിശോധിച്ച ജർമൻ ഏകാധിപതി ധ്യാൻചന്ദിനെ ജർമനിയിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചു. ജർമൻ പൗരത്വവും ഉയർന്ന ജോലിയും ആയിരുന്നു വാഗ്ദാനം. എന്നാൽ താൻ ഭാരതത്തിൽ സന്തോഷവാൻ ആണെന്നായിരുന്നു ധ്യാൻ ചന്ദിന്റെ മറുപടി.

1905 ഓഗസ്റ്റ് 29 ന് ഉത്തർപ്രദേശിലെ അല്ലഹബാദിൽ ജനനം. ധ്യാൻ സിംഗ് എന്നായിരുന്നു പേര്. പിന്നീട് രാത്രിയിൽ പരിശീലനം ശീലമാക്കിയപ്പോൾ സുഹൃത്തുക്കൾ ആണ് ധ്യാൻ ചന്ദ് (ചാന്ദ്- ചന്ദ്രൻ) എന്ന് വിളിക്കാൻ തുടങ്ങിയത്. ധ്യാൻചന്ദിന്റെ സഹോദരൻ രൂപ്സിംഗും നല്ലൊരു ഹോക്കി പ്ലെയർ ആയിരുന്നു. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കിയുടെ പല നേട്ടങ്ങൾക്കും രൂപ് സിംഗ് ധ്യാൻചന്ദിന് തുണയായി.

എം ഡി സി സ്‌റ്റേഡിയത്തിന് മുന്നിലെ ധ്യാന്‍ചന്ദിന്റെ പ്രതിമ

പതിനാറാം വയസ്സിൽ ഇന്ത്യൻ സൈന്യത്തിൽ ചേരുന്നത് വരെ ധ്യാൻ ചന്ദിന് ഹോക്കിയോട് വലിയ താൽപര്യമില്ലായിരുന്നു . ആർമിയിൽ ചേർന്നതിനു ശേഷം ഹോക്കി കളിക്കുമ്പോൾ സുബേദാർ മേജർ ബാൽ തിവാരി ആണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഡ്രിബ്ലിംഗ് മികവു ശ്രദ്ധിച്ചത്. പിന്നീട് ധ്യാൻചന്ദിന്റെ കോച്ചും ഗൈഡും ഒക്കെ ആവുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ധ്യാൻ ചന്ദിനെ കുറിച്ച് കേട്ടുവന്ന കഥകൾ മിക്കതും അത്ഭുതങ്ങൾ നിറഞ്ഞവയാണ്.

പഞ്ചാബ്‌ ഇൻഫെന്റ്രി ടൂർണമെന്റിന്റെ ഫൈനലിൽ രണ്ടു ഗോളിന് പിന്നിൽ നിൽക്കുകയായിരുന്ന തന്റെ ടീമിന് വേണ്ടി അവസാന നാലു മിനിട്ടിനുള്ളിൽ ധ്യാൻ ചന്ദ് നേടിയത് മൂന്നു ഗോളുകൾ. ഈ മത്സരത്തോട് കൂടിയാണ് അദ്ദേഹം ഹോക്കി മാന്ത്രികൻ എന്നറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങിയത്.

ഒരു മത്സരത്തിനിടെ ഗോളടിക്കാൻ കഴിയാതെ വന്നപ്പോൾ ഗോൾ പോസ്റ്റിന്റെ അളവ് തെറ്റാണെന്ന് ധ്യാൻചന്ദ് വാദിച്ചു. കളി നിർത്തിവച്ച് പോസ്റ്റ്‌ അളന്നു നോക്കിയപ്പോൾ ആ വാദം ശരിയെന്നു തെളിഞ്ഞു.

ഹോളണ്ടിൽ വച്ച് ഒരിക്കൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്റ്റിക് അവർ വാങ്ങി പൊട്ടിച്ചു നോക്കി. പന്തിനെ ആകർഷിക്കാൻ കഴിയുന്ന എന്ത് വിദ്യയാണ് ഇയാൾ തന്റെ സ്റ്റിക്കിൽ ചെയ്തിരിക്കുന്നത് എന്നറിയാൻ. ജപ്പാൻകാർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്റ്റിക്കിൽ പശ തേച്ചു വച്ചിട്ടുണ്ടെന്നായിരുന്നു ആരോപിച്ചത്.

ധ്യാൻചന്ദിന്റെ സഹ കളിക്കാരനായിരുന്ന കേശവദത്തിന്റെ വാക്കുകളിലൂടെ. “സ്വന്തം ടീം അംഗങ്ങളും എതിരാളികളും ഗ്രൗണ്ടിൽ ഏതൊക്കെ പൊസിഷനിൽ ആണെന്ന് ധ്യാൻ ചന്ദിന് കൃത്യമായി അറിയാമായിരുന്നു. പ്രവചനാതീതമായ ശൈലി ആയിരുന്നു ധ്യാൻ ചന്ദിന്റേത്. അദ്ദേഹം പന്ത് പോസ്റ്റിലേക്ക് അടിക്കും എന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന സമയത്ത് പാസ് നല്‍കും. പാസ് നല്‍കും എന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നിടത് പോസ്റ്റിലേക്ക് അടിക്കും.

വൈശാഖപട്ടണത്തുള്ള ധ്യാന്‍ ചന്ദിന്റെ പ്രതിമ

ഒരിക്കൽ പോസ്റ്റിനു സമീപം വച്ച് പന്ത് എനിക്ക് പാസ് ചെയ്തു അതിനു ശേഷം എന്ത് സംഭവിച്ചു എന്ന് പോലും നോക്കാതെ തിരിഞ്ഞു നടന്നു. ഇതേ പറ്റി പിന്നീട് ധ്യാൻ ചന്ദിനോട് ചോദിച്ചു. അതിന് കിട്ടിയ മറുപടി “ആ പന്ത് ഗോളാക്കി മാറ്റാൻ കഴിയുന്നില്ലെങ്കിൽ നീ എന്റെ ടീമിൽ കളിക്കാൻ അർഹനല്ല ” എന്നായിരുന്നു. ഗെയിം പ്ലാനും വീക്ഷണവും എല്ലാം ഒത്തിണങ്ങിയ ഈ നൂറ്റാണ്ടിലെ മഹാപ്രതിഭയാണ് ധ്യാൻചന്ദ് എന്നു ഞാൻ പറയും.”

1926 ൽ തുടങ്ങി 1948 വരെ ഉണ്ടായിരുന്ന ധ്യാൻ ചന്ദിന്റെ സാന്നിധ്യത്തിൽ ഭാരതം ഹോക്കിയിൽ പുതിയ ചരിത്രം രചിച്ചു. 1928, 1932 , 1936 വർഷങ്ങളിൽ ഭാരതം ഹോക്കിയിൽ ഒളിമ്പിക് ജേതാക്കളായി. 1932 ൽ അമേരിക്കക്കെതിരെ ഒളിംമ്പിക് ഫൈനലിൽ നേടിയ 24-1 വിജയം ഇന്നും തകർക്കപ്പെടാത്ത റിക്കോർഡ് ആയി നിൽക്കുന്നു. മൽസരത്തിൽ ആദ്യ പകുതിയിൽ തന്നെ ഇന്ത്യ വൻ ലീഡ് നേടിയപ്പോൾ അമേരിക്കൻ താരം ധ്യാൻചന്ദിന്റെ സ്റ്റിക്കിൽ സംശയം പ്രകടിപ്പിച്ചു.

ധ്യാൻചന്ദ് തന്റെ സ്റ്റിക് അമേരിക്കൻ താരവുമായി വച്ചു മാറി. എന്നാൽ അടുത്ത പകുതിയിൽ 12 ഗോളുകൾ കൂടി അമേരിക്കൻ വലയിൽ വീണു. ആ ലോക പര്യടനത്തിൽ ഇന്ത്യ അപരാജിതർ ആയാണ് നാട്ടിൽ തിരിച്ചെത്തിയത്. ആകെ സ്കോർ ചെയ്ത 338 ഗോളുകളിൽ 139 എണ്ണവും ധ്യാൻചന്ദിന്റെ വക.

ആകെ കരിയറിൽ 1000 ഗോളുകൾ. അതിൽ 400 ഉം അന്താരാഷ്‌ട്ര മൽസരങ്ങളിൽ നിന്ന്. ഓസ്ട്രേലിയൻ പര്യടനത്തിൽ ധ്യാൻചന്ദ് ഗോളടിക്കുന്നതു കണ്ട സാക്ഷാൽ ഡൊണാൾഡ് ബ്രാഡ്മാൻ പറഞ്ഞു ” ഇദ്ദേഹം ഗോളടിക്കുന്നത് ക്രിക്കറ്റിൽ റൺ എടുക്കുന്നതു പോലെയാണ്.” ബർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിനു ശേഷം ബർലിനിലെ ഒരു സ്ട്രീറ്റ് ധ്യാൻചന്ദിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ലണ്ടനിലെ അണ്ടർ ഗ്രൗണ്ട് ട്യൂബ് സ്റ്റേഷനുകളിൽ ഒന്നിനും ധ്യാൻചന്ദിന്റെ പേരു നൽകി.

യുപിയിലെ ഝ്യാന്‍സി നഗരത്തിലെ ധ്യാന്‍ചന്ദിന്റെ പ്രതിമ

1951 ൽ വിരമിച്ച ധ്യാൻചന്ദിന്റെഅവസാന നാളുകൾ കയ്‌പ്പേറിയതായിരുന്നു. സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധി നേരിട്ട അദ്ദേഹത്തെ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനും സർക്കാറും തീരെ അവഗണിച്ചു. ഒരിക്കൽ ഇന്ത്യയുടെ മൽസരം കാണാനെത്തിയ അദ്ദേഹത്തെ തിരിച്ചറിയാത്തതിനാൽ പ്രവേശനം നൽകാതെ തിരികെ പറഞ്ഞു വിട്ടു.

കരളിന് ക്യാൻസർ ബാധിച്ച് ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെസിക്കൽ സയൻസിലെ ജനറൽ വാർഡിൽ കിടന്നിരുന്ന അദ്ദേഹത്തെ പിന്നീടാരോ തിരിച്ചറിഞ്ഞ ശേഷമാണ് റൂമിലേക്ക് മാറ്റിയത്. 1979 ഡിസംബര്‍ മൂന്നിന് ധ്യാൻചന്ദ് അന്തരിച്ചു ദരിദ്രനും അവഗണിക്കപ്പെട്ടവനും ആയിക്കൊണ്ട്. ധ്യാൻചന്ദിന്റെ ജൻമദിനം ഇന്നു ദേശീയ കായിക ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു.

ധ്യാൻചന്ദിനെ പറ്റി പല കഥകൾ പ്രചാരത്തിലുണ്ടെങ്കിലും അവ മുഴുവനും സത്യമല്ല. ഉദാഹരണത്തിന് വിയന്നയിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നാലു കൈകളുള്ള പ്രതിമ ഉണ്ടെന്നുള്ള പ്രചാരണം തികച്ചും തെറ്റാണെന്ന് പിന്നീട് തെളിഞ്ഞു.

അസാധാരണമായ പന്തടക്കം കൊണ്ട് ലോക ഹോക്കിയിൽ ഇന്ദ്രജാലങ്ങൾ കാഴ്ചവച്ച, ഭാരതത്തിനെ രണ്ടു പതിറ്റാണ്ടോളം അജയ്യരാക്കി മാറ്റിയ ധ്യാൻചന്ദിന്റെ യശസ്സ് ലോകം അംഗീകരിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കളികളും റെക്കോർഡുകളും തന്നെ ധാരാളം മതി. രണ്ടു പതിറ്റാണ്ട് ലോകം അടക്കിവാണ ആ മാന്ത്രികതയുടെ സ്പന്ദനങ്ങൾ തേടുകയാണിന്നും ഇന്നലെയുടെ നിഴൽ മാത്രമായ ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി.