ഭാരതീയ യോഗാ പരിശീലന രീതികള്‍ ഇന്ന് ലോകം മുഴുവനായി പ്രചരിച്ചു കഴിഞ്ഞു. ഇതിന്റെ ദാര്‍ശനികവും, മനഃശാസ്ത്രപരവും ശാരീരിക സ്വാസ്ഥ്യ പ്രക്രിയയിലെ പ്രതിഫലനങ്ങളെ പറ്റിയും വ്യത്യസ്ത അഭിപ്രായങ്ങളുണ്ടാകാം. എന്നാല്‍ യോഗാസനമുറകള്‍ പതിവായി ശീലമാക്കുന്നവര്‍ക്കു കൂടുതല്‍ ആരോഗ്യവും ഓജസും മാനസികാരോഗ്യവും ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഇന്ന് ആധുനിക സങ്കേതങ്ങള്‍ ഉപയോഗിച്ച് നടക്കുന്ന ഗവേഷണങ്ങള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നു.
വിവിധ ശാരീരിക ആസനങ്ങള്‍, ശ്വസനരീതികള്‍, ധ്യാനം എന്നീ മൂന്നു ഘടകങ്ങള്‍ സംയോജിപ്പിക്കുന്ന പുരാതന പരിശീലനമുറയാണ് യോഗ. ആയിരക്കണക്കിന് വര്‍ഷം മുമ്പ് ഭാരതത്തില്‍ ഉത്ഭവിച്ച യോഗ, വ്യായാമം എന്ന ആധുനിക സങ്കല്പത്തെക്കാള്‍ വളരെ ഉയര്‍ന്ന തലത്തിലാണ് പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നത്. കേവലം വ്യായാമ മുറകള്‍ സ്വീകരിച്ചു കഴിയുമ്പോള്‍ ശരീരത്തില്‍ കൂടുതല്‍ ലാക്ടിക് ആസിഡ് ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടും. പേശീ പ്രവര്‍ത്തനം വര്‍ധിക്കുന്നതിനാലാണ് ഇപ്രകാരം സംഭവിക്കുന്നത്. എന്നാല്‍ യോഗ ചെയ്യുമ്പോള്‍ പേശികള്‍ വലിഞ്ഞു മുറുകുകയില്ല. അയഞ്ഞിരിക്കും. ലാക്ടിക് ആസിഡ് ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുകയില്ല എന്നതാണ് യോഗയെ മറ്റു വ്യായാമങ്ങളില്‍ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാക്കുന്ന പ്രധാന കാര്യം. വ്യായാമം ശരീരത്തെ മാത്രം ലക്ഷ്യം വച്ചുള്ളതാണ്. യോഗ ശരീരത്തിനും മനസിനും ഒരുപോലെ ഐക്യവും അച്ചടക്കവും കൈവരിക്കാന്‍ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ളതും.
യോഗയെന്നത് കാലം, സംസ്‌കാരം, ഭൂമിശാസ്ത്രം എന്നിവയെ മറികടക്കുന്ന പുരാതന പരിശീലന രീതിയാണ്. ഏകദേശം 5,000 വര്‍ഷം മുമ്പ് ഭാരതത്തില്‍ ഉത്ഭവിച്ച യോഗ, ശാരീരിക ആസനങ്ങള്‍, ശ്വസനരീതികള്‍, ധ്യാനം, ധാര്‍മ്മിക തത്വങ്ങള്‍ എന്നിവയുടെ സംയോജനത്തോടെ ആധുനിക ലോകത്ത് ക്ഷേമ വിന്യാസത്തിനുള്ള ശക്തമായ ഒരു ഉപാധിയും ഉപകരണവുമായി മാറ്റുവാന്‍ കഴിയും.
ഉത്ഭവവും തത്വചിന്തയും
യോഗ എന്ന വാക്ക് സംസ്‌കൃത ധാതുവായ ‘യുജ്’ എന്നതില്‍ നിന്നാണ് ഉരുത്തിരിഞ്ഞത്. അതായത് ഒന്നിക്കുക അല്ലെങ്കില്‍ ചേരുക. പരമ്പരാഗത രൂപത്തില്‍, യോഗ വ്യക്തിയെ സാര്‍വത്രിക ബോധവുമായി ഒന്നിപ്പിക്കാന്‍ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. പതഞ്ജലിയുടെ യോഗസൂത്രങ്ങള്‍ പോലുള്ള ക്ലാസിക്കല്‍ ഗ്രന്ഥങ്ങള്‍ ഒരു പാത (അഷ്ടാംഗ യോഗ) രൂപപ്പെടുത്തുന്നു. അതില്‍ ധാര്‍മ്മിക വിഷയങ്ങള്‍ (യമങ്ങള്‍), വ്യക്തിഗത ആചരണങ്ങള്‍ (നിയമങ്ങള്‍), ശാരീരിക ആസനങ്ങള്‍ (ആസനങ്ങള്‍), ശ്വസന നിയന്ത്രണം (പ്രാണായാമം), ഇന്ദ്രിയങ്ങളെ പിന്‍വലിക്കല്‍ (പ്രത്യാഹാരം ), ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിതമാക്കല്‍ , ഏകാഗ്രത (ധാരണ), ധ്യാനം എന്നിവ ഉള്‍പ്പെടുന്നു.
യോഗയുടെ വിവിധ രീതികള്‍
യോഗയ്‌ക്ക് വിവിധ ശൈലികളുണ്ട്, ഓരോന്നും വ്യത്യസ്ത വശങ്ങള്‍ക്ക് പ്രാധാന്യം നല്‍കുന്നു.
ഹഠ യോഗ അടിസ്ഥാന ആസനങ്ങളിലും ശ്വസനത്തിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു, തുടക്കക്കാര്‍ക്ക് അനുയോജ്യം. വിന്യാസ യോഗ ആസനങ്ങളെ ശ്വസനവുമായി സമന്വയിപ്പിച്ച് ചലനാത്മകമാക്കുന്നു. അഷ്ടാംഗ യോഗ കര്‍ശനവും ഘടനാപരവുമായ ആസനങ്ങളുടെ ഒരു ശ്രേണിയാണിത്. ബിക്രം യോഗ 26 ആസനങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടമാണ്. കുണ്ഡലിനി യോഗ, ചലനം, ശ്വാസം, ജപം എന്നിവയിലൂടെ ആത്മീയ ഊര്‍ജ്ജത്തെ ഉണര്‍ത്താന്‍ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. അയ്യങ്കാര്‍ യോഗ കൃത്യതയും വിന്യാസവും ഊന്നിപ്പറയുന്നു.
ഗുണങ്ങള്‍
ആരോഗ്യം: ശാരീരിക വഴക്കം, ശക്തി, സന്തുലിതാവസ്ഥ, ശ്വസന പ്രവര്‍ത്തനം, ഹൃദയാരോഗ്യം എന്നിവ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. വിട്ടുമാറാത്ത വേദനയും വീക്കവും കുറയ്‌ക്കുന്നു. ഭാരം നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനും ഉപാപചയ പ്രക്രിയയെ സന്തുലിതമാക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നു.
മാനസിക-വൈകാരിക ക്ഷേമം
സമ്മര്‍ദ്ദം, ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം എന്നിവ കുറയ്‌ക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ, ഓര്‍മ, വൈകാരിക നിയന്ത്രണം എന്നിവ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. ശ്രദ്ധയും ശാന്തതയും കൈവരുത്തുന്നു. ഉറക്കത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരവും വിശ്രമവും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. ആത്മീയ വളര്‍ച്ച ഉത്കൃഷ്ടമാക്കുന്നു. സ്വയം അവബോധവും ആന്തരിക സമാധാനവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. അനുകമ്പയും ശ്രദ്ധയും വളര്‍ത്തുന്നു. കൂടുതല്‍ ലക്ഷ്യബോധമുള്ള പൗരന്മാരെ സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
യോഗ പരിശീലിക്കുന്നതിനുള്ള നുറുങ്ങുകള്‍
1. അടിസ്ഥാന കാര്യങ്ങള്‍ പഠിക്കുന്നതില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുക. 2. സ്ഥിരത പുലര്‍ത്തുക 3. ശരീരം ശ്രദ്ധിക്കുക. വേദനയിലേക്കോ അസ്വസ്ഥതയിലേക്കോ തള്ളിവിടുന്നത് ഒഴിവാക്കുക. 4. ശ്രദ്ധ പരിശീലിക്കുക- യോഗ ശാരീരിക ചലനം പോലെ തന്നെ മാനസിക ക്ഷേമത്തെ കൂടി ലക്ഷ്യം വയ്‌ക്കുക 5. മാര്‍ഗനിര്‍ദ്ദേശം തേടുക.
യോഗ പരിശീലനത്തിലൂടെ ശരീരത്തിലും മനസ്സിലും ഉണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനങ്ങള്‍ സംബന്ധിച്ച പഠനങ്ങള്‍ ഭാരതത്തിലെ വിവിധ കേന്ദ്രങ്ങളില്‍ വര്‍ഷങ്ങളായി നടന്നു വരുന്നു. മുംബൈയിലെ ഓള്‍ ഇന്ത്യ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റിയൂട്ട് ഓഫ് ഫിസിക്കല്‍ മെഡിസിന്‍ ആന്‍ഡ് റീഹാബിലിറ്റേഷനില്‍ 1980 കള്‍ക്ക് മുന്‍പ് തന്നെ ഗവേഷണങ്ങള്‍ നടക്കുന്നുണ്ട്.
മദ്രാസ് ഇന്‍സ്റ്റിറ്റിയൂട്ട് ഓഫ് മാഗ്‌നെറ്റോബയോളജിയില്‍, ഡോ. ശാരദ സുബ്രഹ്മണ്യത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തില്‍ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളില്‍ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കുവാന്‍ കഴിഞ്ഞത് സാധാരണ വ്യക്തികളിലും രക്താതിമര്‍ദ്ദം, അപസ്മാരം എന്നീ രോഗങ്ങളുള്ളവര്‍ യോഗാസനം പരിശീലിക്കുമ്പോള്‍ പ്ലാസ്മയിലെ കോര്‍ട്ടിസോളിന്റെ (സ്‌ട്രെസ് ഹോര്‍മോണ്‍ ) അളവ് കാര്യമായി കുറയുന്നു എന്നാണ്. കാറ്റകോള്‍ അമീനുകളുടെ അളവും രക്താതിമര്‍ദ്ദ രോഗികളില്‍ കുറഞ്ഞു എന്നത് വളരെയേറെ പ്രയോജനകരമാണ്.
യോഗാസനത്തോടൊപ്പം ധ്യാനം കൂടി അഭ്യസിക്കുന്നവരില്‍ ഇ.ഇ.ജി യില്‍ ആല്‍ഫ ബീറ്റാ തരംഗങ്ങള്‍ വലുതായി രൂപപ്പെടുന്നതായി കണ്ടു. ആംപ്ലിറ്റിയൂഡിന്റെയും ഫ്രീക്വന്‍സിയുടെയും ഈ നല്ല വ്യതിയാനം മസ്തിഷ്‌ക പ്രവര്‍ത്തനം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതായി കാണിക്കുന്നു. ധ്യാനം മൂന്നു തരത്തിലുള്ള ഗുണങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നു. 1 മസ്തിഷ്‌ക ഉപരിതലത്തിലേക്ക് പോകുന്ന സംവേദന തരംഗങ്ങളുടെ ശക്തി കുറയ്‌ക്കുന്നു. 2. അനാവശ്യമോ വൈകല്യമുള്ളതോ ആയ സംവേദന തരംഗങ്ങളെ മസ്തിഷ്‌കത്തിന്റെ താഴെയുള്ള റെറ്റികുലര്‍ ഫോര്‍മേഷനില്‍ വച്ച് തന്നെ അരിച്ചു നീക്കി കളയുന്നു. 3. ലിംബിക് വ്യവസ്ഥിതിയും സെറിബെല്ലവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെ കൂടുതല്‍ ഊഷ്മളമാക്കും. നല്ല രാസ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ഊര്‍ജിതപ്പെടുത്തും. മാനസിക പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ശരിയായ ദിശയിലേക്കു നയിക്കും. യോഗയ്‌ക്കും ധ്യാനത്തിനും ഒരു വ്യക്തിയുടെ മാനസിക ആരോഗ്യം കാത്ത് സൂക്ഷിക്കുന്നതില്‍ വലിയ പങ്കു വഹിക്കാനാകും എന്ന് ഈ പഠനങ്ങള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നു.
ശരീരത്തെയും മനസ്സിനെയും സ്വാസ്ഥ്യത്തോടെ സമന്വയിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പരിശീലനരീതി എന്ന നിലയില്‍, യോഗ വ്യക്തികളെ കൂടുതല്‍ അവബോധത്തോടെയും, ഉന്മേഷത്തോടെയും, ആന്തരിക സമാധാനത്തോടെയും ജീവിക്കാന്‍ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു. അതിലൂടെ ലക്ഷ്യബോധവും, സന്തോഷവും, ഉന്മേഷവുമുള്ള ഒരു ലോകജനതയെ വാര്‍ത്തെടുക്കാനാവും എന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കാം.
( റിട്ടയേര്‍ഡ് സീനിയര്‍ മെഡിക്കല്‍ ഓഫീസറാണ് ലേഖകന്‍)
പ്രതികരിക്കാൻ ഇവിടെ എഴുതുക