കേരളീയ ക്ഷേത്ര വിഗ്രഹങ്ങളെ പൊതുവെ രണ്ടായി തരംതിരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്‌. സ്വയംഭൂവിഗ്രഹങ്ങളും വിധിപ്രകാരം നിര്‍മ്മിച്ച്‌ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുള്ള വിഗ്രഹങ്ങളും. ഇതില്‍ സ്വയംഭൂവിഗ്രഹങ്ങള്‍ സ്വയം അവതരിച്ച ദേവചൈതന്യങ്ങളാണെന്ന്‌ വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. പിന്നോക്ക വിഭാഗത്തില്‍പ്പെട്ട സ്ത്രീകള്‍ പുല്ലുചെത്താനും മറ്റും കാടുകളില്‍ പോകുമ്പോള്‍ അരിവാള്‍ തേച്ച ശിലയില്‍ നിന്നും രക്തം വമിച്ചുവെന്നും തുടര്‍ന്ന്‌ അവിടെ നാടുവാഴിയുടെയും മറ്റും സഹായത്തോടെ ക്ഷേത്രം നിര്‍മ്മിച്ചുവെന്നും സ്വയംഭൂവിഗ്രഹങ്ങളെക്കുറിച്ച്‌ പരക്കെ കഥകള്‍ പ്രചരിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. അവയുടെ പിന്നിലുള്ള യഥാര്‍ത്ഥവസ്തുത അജ്ഞാനമാണ്‌.
വിധിപ്രകാരം നിര്‍മ്മിച്ചുപ്രതിഷ്ഠിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള വിഗ്രഹങ്ങള്‍ എട്ടുവിധമുണ്ടെന്ന്‌ ശ്രീമഹാഭാഗവതം ഏകാദശസ്കണ്ടത്തില്‍ പറയുന്നുണ്ട്‌. കൃഷ്ണശിലാനിര്‍മ്മിതം, ചന്ദനം, വരിക്കപ്ലാവ്‌, ദേവദാരു തുടങ്ങിയ വിശിഷ്ടമരങ്ങളുടെ തടികളാല്‍ നിര്‍മ്മിതം; സ്വര്‍ണം, വെള്ളി പഞ്ചലോഹം തുടങ്ങിയ ലോഹങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിതം, കടുശര്‍ക്കര തുടങ്ങിയ കൂട്ടുകളാല്‍ നിര്‍മ്മിതം, ലിപി, വരച്ചുണ്ടാക്കിയ ഫോട്ടോ, മണ്ണുകൊണ്ടുണ്ടാക്കിയ പ്രതിമ, മനസ്സില്‍ രൂപകല്‍പന ചെയ്തിട്ടുള്ള ആരാധനാ വിഗ്രഹങ്ങള്‍, രത്നം, സാളഗ്രാമം തുടങ്ങിയവയാണവ. ഈ വിഗ്രഹങ്ങളെ തന്നെ സാത്വികം, രാജസം, താമസം എന്നിങ്ങനെ മൂന്നായി തരം തിരിച്ചുട്ടുണ്ട്‌. യോഗമുദ്രയും വരദാഭയമുദ്രയും ധരിച്ചുനില്‍ക്കുന്ന വിഗ്രഹം സാത്വികമായും നാനാതരത്തിലുള്ള ആഭരണങ്ങളണിച്ച്‌ വരദാഭയമുദ്രയും ധരിച്ച്‌ വാഹനങ്ങളിലിരിക്കുന്ന വിഗ്രഹം രാജസമായും ആയുധങ്ങള്‍കൊണ്ട്‌ ദുഷ്ടന്മാരെ സംഹരിക്കുന്ന വിഗ്രഹം താമസമായും കരുതിവരുന്നു.
കൂടാതെ ചലം എന്നും അചലം എന്നും വിഗ്രഹങ്ങളെ രണ്ടായി തിരിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. ചലം നീക്കാവുന്നതും അചലം നീക്കാന്‍ പാടില്ലാത്തുമാണ്‌. ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ സ്ഥിരമായി പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നതാണ്‌ അചല വിഗ്രഹങ്ങള്‍. ഇതാണ്‌ സാമാന്യമായി മൂലവിഗ്രഹങ്ങള്‍ എന്നറിയ്‌പ്പെടുന്നത്‌. ശീവേലിബിംബം തുടങ്ങിയ എഴുന്നെള്ളിപ്പ്‌ ബിംബങ്ങളെ ചലബിംബങ്ങള്‍ എന്നുപറയുന്നു. വിഗ്രഹപ്രതിഷ്ഠകള്‍ കൂടാതെ ശ്രീചക്രം തുടങ്ങിയ യന്ത്രങ്ങള്‍, ശൂലം, ഖഡ്ഗം തുടങ്ങിയ ആയുധങ്ങള്‍ എന്നിവ സ്ഥാപിച്ച്‌ ആരാധിക്കുന്ന രീതിയും കേരളത്തില്‍ പതിവുള്ളതാണ്‌.
– ഡോ. ബാലകൃഷ്ണവാര്യര്‍
പ്രതികരിക്കാൻ ഇവിടെ എഴുതുക: