- രഞ്ജിത് കാര്‍ത്തികേയന്‍
2023-ൽ ആരംഭിച്ച ഇന്ത്യയുടെ ചലനാത്മക വിദേശ വ്യാപാര നയം, 2030-ഓടെ കയറ്റുമതി 2 ട്രില്യൺ ഡോളറായി ( 1,63,83,500കോടി) ഉയർത്താൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. ഈ ലക്ഷ്യം നിറവേറ്റുന്നതിനായി, കയറ്റുമതിക്കാരെ സഹായിക്കുന്നതിനും സേവന മേഖലയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യാപാരവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുമായി സർക്കാർ നിരവധി സംരംഭങ്ങൾ ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്..
യുണൈറ്റഡ് നേഷന്‍സ് ഇന്‍ഡസ്ട്രിയല്‍ ഡെവലപ്‌മെന്റ് ഓര്‍ഗനൈസേഷന്‍ (യുഎന്‍ഐഡിഒ)/വേള്‍ഡ് ബാങ്ക് ഗ്രൂപ്പ് (ഡബ്ലുബിജി) ഹബ്ബിന്റെ വ്യാപാര നയ വികസന വിഭാഗവും ഇന്ത്യയുടെ ചലനാത്മകമായ വിദേശ വ്യാപാര നയവും (എഫ്ടിപി) കയറ്റുമതി പ്രോത്സാഹനവും സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ച വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതുമുള്‍പ്പെടെയുളള നിരവധി ലക്ഷ്യങ്ങളില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. യുഎന്‍ഐഡിഒ/ഡബ്ലുബിജി ഹബ്ബും ഇന്ത്യയുടെ വിദേശ വ്യാപാര നയവും സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ചയും വികസനവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതില്‍ വ്യാപാരത്തിന്റെ മൂല്യം തിരിച്ചറിയുന്നു. വസ്തുത അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള നയരൂപീകരണത്തിന്റെയും ഫലപ്രദമായ വ്യാപാര നയങ്ങള്‍ വികസിപ്പിക്കുന്നതില്‍ പങ്കാളികളുടെ ഇടപെടലിന്റെ പ്രാധാന്യവും അവര്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നു.
എന്നാല്‍, ഇന്ത്യയുടെ വിദേശ വ്യാപാര നയവും യുഎന്‍ഐഡിഒ/ഡബ്ലുബിജി ഹബ്ബും തമ്മില്‍ സമീപനങ്ങളുടെയും മുന്‍ഗണനകളുടെയും കാര്യത്തില്‍ ചില വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്. യുഎന്‍ഐഡിഒ/ഡബ്ലുബിജി ഹബ് വ്യാപാര നയ വികസനത്തില്‍ കൂടുതല്‍ പൊതുവായ മാര്‍ഗ്ഗനിര്‍ദ്ദേശം നല്‍കുമ്പോള്‍ ഇന്ത്യയുടെ വിദേശ വ്യാപാര നയം കയറ്റുമതി വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യാപാര തടസ്സങ്ങള്‍ കുറയ്‌ക്കുന്നതിനുമുള്ള നടപടികളില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. യുഎന്‍ഐഡിഒ/ഡബ്ലുബിജി ഹബ്ബിന്റെ പരിധിയില്‍ വരാത്ത കാര്‍ഷിക, ടെക്‌സ്‌റ്റൈല്‍ പ്രോത്സാഹനങ്ങള്‍ പോലുള്ള നിരവധി മേഖലാനിര്‍ദ്ദിഷ്ട നടപടികളും വിദേശ വ്യാപാര നയത്തില്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്നു.
ഫലപ്രദമായ വ്യാപാര നയങ്ങള്‍ രൂപകല്‍പ്പന ചെയ്യാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്ന നയരൂപകര്‍ത്താക്കള്‍ക്ക്, യുഎന്‍ഐഡിഒ/ഡബ്ലുബിജി ഹബ്ബും ഇന്ത്യയുടെ വിദേശ വ്യാപാര നയവും ഉപയോഗപ്രദമായ മാര്‍ഗ്ഗനിര്‍ദ്ദേശങ്ങളും മറ്റുസഹായങ്ങളും നല്‍കുന്നു. നയനിര്‍മ്മാണം നടത്തുന്നവര്‍ ഈ ഉറവിടങ്ങളില്‍ നിന്ന് ലഭിച്ച ഉള്‍ക്കാഴ്ചകളും മികച്ച സമ്പ്രദായങ്ങളും ഉപയോഗിച്ച് അതത് രാജ്യങ്ങളിലെ സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ചയും വികസനവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന വ്യാപാര നയങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കാന്‍ സാധിക്കും.
‘ഇന്ത്യയുടെ ചലനാത്മക വിദേശ വ്യാപാരനയത്തിലേക്കുള്ള പ്രധാന സമീപനം ഈ നാലു തൂണുകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്: (1) സഹകരണ സഹായം, (2) കയറ്റുമതിക്കാര്‍, സംസ്ഥാനങ്ങള്‍, ജില്ലകള്‍, ഇന്ത്യന്‍ ദൗത്യങ്ങള്‍ എന്നിവയ്‌ക്ക് സഹകരണത്തിലൂടെ കയറ്റുമതി പ്രോത്സാഹനം (3) ബിസിനസ്സ് ചെയ്യാനുള്ള സൗകര്യം, ഇടപാട് ചെലവ് കുറയ്‌ക്കല്‍ കൂടാതെ ഇ-സംരംഭങ്ങളും (4) എമര്‍ജിംഗ് ഏരിയകളും ഇ-കൊമേഴ്‌സ് ജില്ലകളെ കയറ്റുമതി കേന്ദ്രങ്ങളായി വികസിപ്പിക്കുകയും ‘സ്‌കോമെറ്റ്’ നയം കാര്യക്ഷമമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് നയ പത്രക്കുറിപ്പില്‍ പറയുന്നു
ഇതുകൂടതെ, ആഗോള മൂല്യ ശൃംഖലകളില്‍ ഇന്ത്യയുടെ പങ്കാളിത്തം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാനും യുഎസ്, യൂറോപ്യന്‍ യൂണിയന്‍, തെക്കുകിഴക്കന്‍ ഏഷ്യ തുടങ്ങിയ പ്രധാന വ്യാപാര പങ്കാളികളുമായുള്ള വ്യാപാര ബന്ധം മെച്ചപ്പെടുത്താനും വിദേശ വ്യാപാര നയം 2023 ലക്ഷ്യമിടുന്നു. പുതിയ നയം നടപ്പാക്കുന്നതിന് മേല്‍നോട്ടം വഹിക്കുന്നതിനും കയറ്റുമതിക്കാര്‍ നേരിടുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കുന്നതിനുമായി ഒരു ട്രേഡ് പ്രൊമോഷന്‍ കൗണ്‍സിലും ദേശീയ വ്യാപാര സൗകര്യ സമിതിയും സ്ഥാപിക്കാന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ ഉദ്ദേശിക്കുന്നുണ്ട്.
കയറ്റുമതി മത്സരക്ഷമത വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി ‘ട്രേഡ് ഇന്‍ഫ്രാസ്ട്രക്ചര്‍ ഫോര്‍ എക്‌സ്‌പോര്‍ട്ട് സ്‌കീം (ടിഐഇഎസ്)’ ആരംഭിച്ചതായി പ്രഖ്യാപിച്ചുകൊണ്ട് 2023 മാര്‍ച്ച് 31ന് കേന്ദ്രസര്‍ക്കാരിന്റെ വാണിജ്യവ്യവസായ മന്ത്രാലയം പത്രക്കുറിപ്പ് പുറത്തിറക്കി. തുറമുഖങ്ങള്‍, വിമാനത്താവളങ്ങള്‍, ലാന്‍ഡ് കസ്റ്റംസ് സ്‌റ്റേഷനുകള്‍, െ്രെഡ പോര്‍ട്ടുകള്‍, ബോര്‍ഡര്‍ ക്രോസിംഗുകള്‍, വ്യാപാര പ്രോത്സാഹന കേന്ദ്രങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയ കയറ്റുമതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസനത്തിന് സാമ്പത്തിക സഹായം നല്‍കുക എന്നതാണ് പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യം. കയറ്റുമതി മത്സരക്ഷമതയെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്ന അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വിടവുകളും തടസ്സങ്ങളും പരിഹരിക്കാന്‍ പദ്ധതി സഹായിക്കുമെന്ന് പത്രക്കുറിപ്പില്‍ പറയുന്നു. നടപ്പ് സാമ്പത്തിക വര്‍ഷത്തില്‍, പദ്ധതിക്കായി 1,000 കോടി രൂപ അനുവദിക്കാന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ നിര്‍ദ്ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ കുറവുകളും നികത്തുന്നതിനും കയറ്റുമതി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള സര്‍ക്കാരിന്റെ പുതിയ വിദേശ വ്യാപാര നയ ശ്രമത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് ടിഐഇഎസ്.
ചരക്ക് കയറ്റുമതിക്കാര്‍ക്ക് പ്രോത്സാഹനങ്ങള്‍ നല്‍കുന്ന മെര്‍ച്ചന്‍ഡൈസ് എക്‌സ്‌പോര്‍ട്ട്‌സ് ഫ്രം ഇന്ത്യ സ്‌കീം (എംഇഐഎസ്) നയത്തിന്റെ പ്രധാന സംരംഭങ്ങളിലൊന്നാണ്. ഈ സ്‌കീമിന് കീഴില്‍ യോഗ്യരായ കയറ്റുമതിക്കാര്‍ക്ക് അവരുടെ കയറ്റുമതി മൂല്യത്തിന്റെ ഒരു ശതമാനം പ്രതിഫലം ലഭിക്കും. സേവന കയറ്റുമതി സ്‌കീം (എസ്ഇഐഎസ്) സേവന കയറ്റുമതിക്കാര്‍ക്ക് സമാനമായ പ്രോത്സാഹനം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ കയറ്റുമതി സാധ്യതയും മത്സരശേഷിയും വര്‍ധിപ്പിക്കുകയാണ് രണ്ട് പരിപാടികളും ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. നിര്‍ദ്ദിഷ്ട വിപണികളിലേക്കുള്ള കയറ്റുമതി വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിന് കയറ്റുമതിക്കാര്‍ക്ക് സാമ്പത്തിക പ്രോത്സാഹനം നല്‍കുന്ന പ്രധാന കയറ്റുമതി പ്രോത്സാഹന പദ്ധതികളാണ് എംഇഐഎസും എസ്ഇഐഎസും. സ്‌കീം യോഗ്യതയുള്ള കയറ്റുമതിക്കാര്‍ക്ക് ഡ്യൂട്ടി ക്രെഡിറ്റ് സ്‌ക്രിപ്റ്റുകള്‍ നല്‍കുന്നു, അത് ഇറക്കുമതി തീരുവകള്‍ അല്ലെങ്കില്‍ മറ്റ് നികുതികളും ലെവികളും അടയ്‌ക്കാന്‍ ഉപയോഗിക്കാന്‍ സാധിക്കും.
ഇന്ത്യയിലെ സേവന മേഖല രാജ്യത്തിന്റെ ജിഡിപിയിലും തൊഴിലവസരത്തിലും ഗണ്യമായ സംഭാവന നല്‍കുന്നു. എസ്ഇഐഎസ് പദ്ധതി ഇന്ത്യന്‍ കമ്പനികളെ അവരുടെ സേവന കയറ്റുമതി വിപുലീകരിക്കാന്‍ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ഈ മേഖലയുടെ വളര്‍ച്ചയെ പിന്തുണയ്‌ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സേവന കയറ്റുമതിക്ക് രാജ്യത്തിന് സുസ്ഥിരമായ വിദേശനാണ്യ വരുമാനം നല്‍കാന്‍ കഴിയുമെന്നതിനാല്‍ ഇത് വളരെ പ്രധാനമാണ്.
കയറ്റുമതി ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതില്‍ ഇന്ത്യ നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികളില്‍ ഒന്നാണ് ഉയര്‍ന്ന ലോജിസ്റ്റിക് ചെലവുകളും അപര്യാപ്തമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും. എന്നാല്‍, ഈ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കാനുള്ള നടപടികള്‍ സര്‍ക്കാര്‍ സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, ചരക്ക് സേവന നികുതി (ജിഎസ്ടി) നടപ്പിലാക്കിയതിലൂടെ ഇന്ത്യയുടെ നികുതി സമ്പ്രദായം ലളിതമാക്കുകയും ലോജിസ്റ്റിക്‌സ് ചെലവ് കുറയ്‌ക്കുകയും ചെയ്തു. തുറമുഖ ഇന്‍ഫ്രാസ്ട്രക്ചര്‍ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും ലോജിസ്റ്റിക് ചെലവുകള്‍ കുറയ്‌ക്കുന്നതിനുമുള്ള സാഗര്‍മാല പദ്ധതി പോലെയുള്ള സംരംഭങ്ങളും സര്‍ക്കാര്‍ ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മറ്റ് രാജ്യങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ഇന്ത്യയുടെ വിദേശ വ്യാപാര നയം അതിമോഹവും മുന്‍കൈയെടുക്കുന്നതുമാണ്. കയറ്റുമതി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യാപാര അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുമായി ചൈന പോലുള്ള മറ്റ് രാജ്യങ്ങളും സമാനമായ നയങ്ങള്‍ നടപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ചൈനയുടെ ബെല്‍റ്റ് ആന്‍ഡ് റോഡ് ഇനിഷ്യേറ്റീവ് പോലുള്ള അടിസ്ഥാന സൗകര്യവികസന പ്രോജക്ടുകളിലൂടെ, ചൈനയും മറ്റ് രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ബന്ധവും വ്യാപാരവും മെച്ചപ്പെടുത്താന്‍ ലക്ഷ്യമിടുന്നു.
സേവന മേഖലയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള നയത്തിന്റെ ഊന്നല്‍, വരും വര്‍ഷങ്ങളില്‍ ഗണ്യമായ വളര്‍ച്ച പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന സേവന വ്യവസായത്തില്‍ ഇന്ത്യയെ ആഗോള നേതാവായി മാറാന്‍ സഹായിക്കുന്നതിനുള്ള അവസരമാണ്. തന്ത്രപ്രധാനമായ സ്ഥാനവും വലിയ തൊഴില്‍ ശക്തിയും കാരണം ആഗോള വ്യാപാര അവസരങ്ങള്‍ മുതലാക്കാന്‍ ഇന്ത്യയും മികച്ച സ്ഥാനത്താണ്. ഈ നേട്ടങ്ങള്‍ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നതിലൂടെയും അതിന്റെ വിദേശ വ്യാപാര നയം നവീകരിക്കുന്നത് തുടരുന്നതിലൂടെയും ഇന്ത്യക്ക് ആഗോള വിപണിയില്‍ ഒരു പ്രധാന സ്ഥാനം നേടനും കയറ്റുമതി ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കാനും കഴിയും.
ഇന്ത്യയുടെ പുതിയ വിദേശ വ്യാപാര നയം രാജ്യത്തിന്റെ കയറ്റുമതി സാധ്യതയും മത്സരശേഷിയും വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നു. വെല്ലുവിളികളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നതിനും മത്സരശേഷി മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുമുള്ള സര്‍ക്കാരിന്റെ ശ്രമങ്ങള്‍ ഈ ഉന്നതമായ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതിനുള്ള ശക്തമായ പ്രതിബദ്ധത പ്രകടമാക്കുന്നു. എന്നാല്‍ മറ്റ് രാജ്യങ്ങളും സമാനമായ ലക്ഷ്യങ്ങള്‍ പിന്തുടരുകയാണ്. ആഗോള വിപണിയില്‍ മത്സരിക്കുന്നതിന് ഇന്ത്യ അതിന്റെ നയങ്ങള്‍ ഇനിയും നവീകരിക്കുകയും മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്.
നരേന്ദ്ര മോദി സര്‍ക്കാരിന്റെ വിദേശ വ്യാപാര നയം 2023 ആഗോള ചരക്ക് വ്യാപാരത്തില്‍ ഇന്ത്യയുടെ പങ്ക് വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സുപ്രധാന മാറ്റത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ഈ ലക്ഷ്യം നയത്തിന്റെ നാല് തൂണുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അവ ഇളവുകള്‍ക്കുള്ള പ്രോത്സാഹനം, കയറ്റുമതി പ്രോത്സാഹനം, ഈസ് ഓഫ് ഡൂയിംഗ് ബിസിനസ്സ്, എമര്‍ജിംഗ് ഏരിയകള്‍ എന്നിവയാണ്. അന്താരാഷ്‌ട്ര വ്യാപാരം സുഗമമാക്കുന്നതിനും ഇ-കൊമേഴ്‌സ് പോലുള്ള വളര്‍ന്നുവരുന്ന മേഖലകളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും സര്‍ക്കാര്‍ ക്രിയാത്മകമായ സമീപനം സ്വീകരിക്കുന്നത് പ്രശംസനീയമാണ്. മൊത്തത്തില്‍, ഫോറിന്‍ ട്രേഡ് പോളിസി 2023 ഒരു മികച്ച മുന്നേറ്റമാണ്. സര്‍ക്കാരിന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിനും പരിശ്രമങ്ങള്‍ക്കും അഭിനന്ദനം അര്‍ഹിക്കുന്നു.
ജന്മഭൂമി ഓണ്‍ലൈന്‍
പ്രതികരിക്കാൻ ഇവിടെ എഴുതുക: